Wykonanie Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA), czyli tzw. ekstradycja Naszego Klienta z Niemiec do Polski wstrzymana! Kolejny niemiecki sąd ma wątpliwości co do niezależności polskich sądów i uzależnia decyzję o przekazaniu podejrzanego do Polski od odpowiedzi na szczegółowe pytania dotyczące zachowania standardów praworządności, niezależnych sądów oraz niezawisłości sędziów (Por. Postanowienie Wyższego Sądu Krajowego w Norymberdze z dnia 12.08.2020 r., sygn. akt: AuslAR 33/20).
Zacznijmy od początku: w 2019 r. polski sąd okręgowy wydał Europejski Nakaz Aresztowania wobec Naszego Klienta podejrzanego o udział w tzw. karuzeli VAT-owskiej mającej na celu wyłudzenie zwrotu podatku VAT.
W maju 2020 roku Nasz Klient został zatrzymany w Niemczech jako osoba ścigana Europejskim Nakazem Aresztowania w związku z prowadzonym w Polsce postępowaniem karnym. Nie zgodził się na dobrowolne przekazanie do Polski.
Następnie Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze wydał nakaz aresztowania w związku z postępowaniem toczącym się w ramach wykonywania ENA (niem. Auslieferungshaftbefehl), który po miesiącu na nasz wniosek został uchylony i zastąpiony m.in. obowiązkiem meldunkowym.
Od tego momentu Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze rozpoczął badanie, czy przekazanie do Polski osoby ściganej na podstawie ENA jest dopuszczalne w świetle prawa niemieckiego.
Należy podkreślić, iż w ramach tego badania niemiecki sąd sprawdza, czy w rozpatrywanym przypadku osoba wydana do Polski będzie miała zagwarantowany sprawiedliwy i uczciwy proces.
W Naszym stanowisku w przedmiotowej sprawie wskazaliśmy na szereg wątpliwości co do ostatnich reform wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Wskazaliśmy również na toczące się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej postępowanie, wszczęte w związku z pytaniem prejudycjalnym Sądu w Amsterdamie, dotyczącym kwestii praworządności w Polsce.
Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze dokonał wnikliwej analizy reformy wymiaru sprawiedliwości przeprowadzonej w Polsce w ostatnich latach. Sąd wziął pod uwagę dotychczasowe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej związane z niniejszą reformą oraz zmiany wprowadzone ustawą z dnia 20 grudnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2020 poz. 190).
Po przeprowadzeniu analizy Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze uznał, że na tym etapie sprawa wymaga dalszego zbadania i konieczne jest wyjaśnienie zaistniałych wątpliwości– tzn. czy osobie ściganej zostanie zagwarantowany w Polsce uczciwy proces przed niezależnym sądem.
W związku z tym Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze zwrócił się do sądu okręgowego, który wydał ENA oraz do Ministerstwa Sprawiedliwości z szeregiem pytań.
Wyższy Sąd Krajowy poprosił o wyjaśnienie, czy wobec Naszego Klienta skierowano już akt oskarżenia w Polsce oraz który sąd będzie rozpoznawał jego sprawę. Ponadto sąd poprosił o wskazanie, którzy sędziowie (konkretnie, z podaniem nazwisk oraz stażu pracy) będą prowadzić postępowanie.
Pozostałe pytania zmierzają w kierunku sprawdzenia, czy sędziowie, którzy będą orzekać w sprawie zostali powołani na podstawie nowych przepisów przez nową Krajową Radę Sądownictwa oraz czy są niezawiśli w rozumieniu standardów przyjętych w orzecznictwie TSUE i czy nie zachodzi obawa, iż zostaną oni pociągnięci do odpowiedzialności dyscyplinarnej w związku z wydanym orzeczeniem (innymi słowy, czy można będzie ich ukarać za treść wyroku.)
Ponadto Wyższy Sąd Krajowy poprosił o wyjaśnienie, jakie środki zaskarżenia przysługują osobie, wobec której sąd pierwszej instancji wyda ewentualne orzeczenie w przedmiotowej sprawie i czy sędziowie w sądzie odwoławczym również spełniają standardy niezależności.
Wyższy Sąd Krajowy zwrócił się również do polskiego Ministerstwa Sprawiedliwości z prośbą o wiążące poświadczenie, iż wobec sędziów prowadzących tę sprawę nie toczy się obecnie żadne postępowanie dyscyplinarne.
Podsumowując: Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze uznał, iż na obecnym etapie konieczne jest dalsze wyjaśnienie sprawy, a ostateczna decyzja co do dopuszczalności przekazania osoby ściganej do Polski będzie mogła być podjęta dopiero po otrzymaniu wszystkich odpowiedzi ze strony polskiej.
Należy jednak podkreślić, iż Wyższy Sąd Krajowy w Norymberdze nie orzekł jeszcze, że przekazanie osoby ściganej na podstawie ENA jest niedopuszczalne.
Sąd po analizie zmian w polskim wymiarze sprawiedliwości dostrzegł, że istnieją wątpliwości, czy Polska zapewni osobie przekazanej sprawiedliwy i uczciwy proces. Wątpliwości te chce rozwiać po otrzymaniu odpowiedzi od Ministerstwa Sprawiedliwości oraz od sądu okręgowego, który wydał ENA.
Decyzja o dopuszczalności bądź niedopuszczalności przekazania podejrzanego do Polski na podstawie ENA zostanie podjęta dopiero po otrzymaniu odpowiedzi ze strony polskiej.
Innymi słowy: nadal trwa postępowanie w kierunku stwierdzenia, czy przekazanie podejrzanego do Polski jest dopuszczalne, czy też nie. Na chwilę obecną wykonanie ENA zostało wstrzymane do momentu otrzymania odpowiedzi na ww. pytania.
Będziemy informować Was na bieżąco o rozwoju sprawy! Zachęcamy do udostępniania Naszego wpisu!
Pozdrawiamy serdecznie z Frankfurtu nad Odrą!
Rechtsanwältin Dr. Kamila Matthies / Adwokat w Niemczech
info@adwokatniemcy.net
+48 696 568 151
